czwartek, 23 marca 2023 r., godz. 11:39  |  

Od stycznia 2023 roku w gminie Dobra wprowadzono zmiany w gospodarce odpadami komunalnymi. Poniżej przypominamy nowe przepisy:

1) Odbiór odpadów zmieszanych (resztki po segregacji) odbywa się z częstotliwością raz na dwa tygodnie z terenu nieruchomości zamieszkałych o zabudowie jednorodzinnej lub zagrodowej. Przy zabudowie wielorodzinnej śmieci odbierane są 1x na tydzień.

2) Od 01 stycznia 2023 r. obowiązuje nowa stawka za odbiór odpadów komunalnych w wysokości 12,00 zł za 1m3 zużytej wody. W przypadku, gdy opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi wyliczana w deklaracji wynosi więcej niż 7,8% przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę właściciel nieruchomości w 2023 r. zapłaci miesięcznie nie więcej niż 160,83 zł.

3) Odbiór odpadów wielkogabarytowych z wyłączeniem sprzętu elektrycznego i elektronicznego, odpadów budowlanych i poremontowych, odbywać się będzie podczas zbiórki dużych odpadów sprzed nieruchomości raz w roku w miesiącach kwiecień-maj. Zużyty i kompletny sprzęt elektryczny i elektroniczny nie będzie odbierany sprzed nieruchomości. Tego rodzaju odpady właściciel nieruchomości zamieszkałej będzie musiał dostarczyć samodzielnie do Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych w godzinach jego otwarcia.

4) Zmianie uległ sposób odbioru poświątecznych choinek naturalnych. Zbiórka choinek w całości (bez potrzeby rozdrabniania) odbywał się sprzed nieruchomości wraz z odbiorem bioodpadów zgodnie z harmonogramem w nieprzekraczalnym terminie do końca lutego. W późniejszym terminie odbiór choinek sprzed nieruchomości możliwy jest tylko w formie rozdrobnionej, poprzez umieszczenie jej w pojemniku 120 l. na odpady bio. Choinki można również niezmiennie przekazywać w sposób ciągły do Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych. W związku z powyższym choinki nie będą już odbierane z punktów zbiorczych wyznaczonych w ubiegłych latach.

5) W przypadku, gdy właściciel nieruchomości wykorzysta w trakcie roku kalendarzowego przypadającą mu ilość worków danego rodzaju, może zakupić na własny koszt zachowując kolorystykę worka lub złożyć do gminy zapotrzebowanie o przekazanie kolejnych worków. Po pozytywnej weryfikacji właściciel nieruchomości będzie mógł je odebrać w PSZOKu w m. Dobra przy ul. Zwierzynieckiej 4.

Uwagi mieszkańców, petycja i konsultacje społeczne

Zmiana częstotliwości i stawek za odbiór śmieci oraz wymiana pojemnika na odpady spotkały się z dużą ilością uwag i komentarzy mieszkańców gminy. Radni opozycyjni zbierali podpisy pod petycją w sprawie zwiększenia częstotliwości odbioru śmieci zmieszanych, zwiększenia lub zniesienia limitu odbioru bioodpadów oraz zwiększenia ilości worków do segregacji śmieci.

Mimo rozmów między Gminą Dobra a firmą Jumar w sprawie poszukiwania możliwych rozwiązań, które mogą złagodzić skutki koniecznych podwyżek związanych z odbiorem śmieci, nie udało się osiągnąć porozumienia. Propozycja finansowa przedstawiona przez przedsiębiorcę, związana z podpisaniem aneksu oraz zmianą umowy uwzględniającej zwiększenie częstotliwości odbioru śmieci, wiąże się ze zwiększeniem wynagrodzenia dla firmy obsługującej odbiór śmieci w gminie Dobra. Środki na ten cel musiałyby pochodzić z budżetu gminy lub ze zwiększonej opłaty od mieszkańców.

Obecna umowa na odbiór i zagospodarowanie odpadów kończy się 31 grudnia 2023 roku. Odpowiednio wcześniej trzeba podjąć nowe uchwały w sprawie zasad odbioru śmieci, tak aby można było przeprowadzić nowy przetarg na odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych w 2024 roku.

Wójt Gminy Dobra postanowiła jednak przeprowadzić konsultacje społeczne, podczas których mieszkańcy będą mogli wyrazić opinię dotyczącą częstotliwości odbioru śmieci i związanej z tym zwiększonej opłaty, która będzie obowiązywać w 2024 roku.

Ustawa śmieciowa i nowe przepisy

Zmiany w gospodarce odpadami w gminie Dobra związane są z powszechnymi podwyżkami w zakresie odbioru i przetwarzania śmieci, a także z obowiązującą tzw. ustawą śmieciową i poszczególnymi nowelizacjami, które Sejm RP wprowadził w ostatnich latach. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, uchwalona przez rząd w 2011 roku, odebrała mieszkańcom możliwość indywidualnego podpisywania umów z firmami odbierającymi śmieci i przerzuciła ten obowiązek na samorządy. Dodatkowo ustawa narzuciła samorządom tylko cztery sposoby naliczania opłat: metoda związana z liczbą osób zamieszkujących daną nieruchomość, jednolita opłata dla każdego gospodarstwa domowego, opłata liczona od powierzchni lokalu mieszkalnego oraz opłata oparta na zużyciu wody (używanie wody w gospodarstwie jest powiązane z ilością generowanych odpadów np. gotowanie, sprzątanie; w przypadku wody ogrodowej jest to związane z ilością odpadów biodegradowalnych). Przepisy wykluczyły możliwość rozliczania się za ilość wyprodukowanych śmieci. Ustawa doprowadziła też do monopolu. Firmy wywożące śmieci podzieliły między siebie rynek i dyktują ceny.

Wydaje się, że najlepszym sposobem, zgodnym z przepisami, jest naliczanie opłat od ilości osób zamieszkujących nieruchomość. Niestety gminy nie są w stanie zweryfikować tej informacji i dlatego coraz więcej samorządów wykorzystuje "metodę od zużytej wody", która pozwala na uchwycenie rzeczywistej liczby mieszkańców. Biorąc pod uwagę, że gminę Dobra szacunkowo zamieszkuje o kilka tysięcy więcej osób niż jest zameldowanych, w rzeczywistości wszystkie koszty odbioru śmieci spadłyby na osoby, które są zameldowane. Ustawa śmieciowa narzuciła samorządom wiele ograniczeń i właściwie żadna z metod naliczania opłat za śmieci nie jest doskonała. Warto obejrzeć krótkie animacje, które porównują wszystkie metody naliczania opłat za śmieci - zobacz tutaj.

Odbiór śmieci w sąsiednich gminach

W Szczecinie cena za śmieci w 2018 roku wynosiła 4 zł za metr sześcienny wody, w 2020 r. - 7,50 zł, w 2021 r. - 8,80 zł, w 2022 r. - 9,30 zł, a teraz 10,30 zł. W gminie Dobra ceny wyglądały następująco: 2018 r. - 4,30 zł, 2019 r. - 4,80 zł i taka stawka obowiązywała aż do końca 2021 r., 2022 r. - 7 zł za m3 zużytej wody, a teraz 12 zł.

W Szczecinie stawka 10,30 zł za 1m3 zużytej wody obowiązuje w zabudowie wielorodzinnej (bez względu na zużycie wody) oraz w zabudowie jednorodzinnej, w której średniomiesięczne zużycie wody nie przekracza 6 m3. Jeśli przekracza to stawka jest stała i wynosi 115 zł miesięcznie od gospodarstwa domowego. Jeśli więc średniomiesięczne zużycie wody wynosi 7-9 m3 to w tym przypadku w gminie Dobra za rachunki zapłacimy odpowiednio 84 zł, 96 zł i 108 zł.

Radni gminy Dobra ustalając stawkę na 12 zł wiedzieli, że i tak trzeba będzie dołożyć do gospodarki odpadami ponad 3 mln złotych z innych dochodów, ograniczając w ten sposób inwestycje. Stawka za odbiór śmieci mogłaby być mniejsza, ale wtedy należałoby jeszcze bardziej zmniejszyć budżet inwestycyjny. Porównując też przykładowo budżety sąsiednich gmin, Gmina Dobra nie zakłada deficytu w 2023 roku, natomiast w gminie Kołbaskowo, gdzie stawka za odbiór śmieci jest mniejsza, deficyt budżetu gminy wyniesie prawie 32 mln złotych.

W gminach należących do Związku Gmin Dolnej Odry koszt odbioru odpadów zmieszanych z częstotliwością co 2 tygodnie wynosi obecnie 12,90 zł za 1 m3 zużytej wody, gdy średniomiesięczne zużycie wody w nieruchomości przekracza 3,5 m3. Pojemnik na odpady zmieszane musi zakupić właściciel nieruchomości, odpady takie jak papier, plastik i szkło odbierane są 1x w miesiącu, natomiast bio w okresie letnim raz na 2 tygodnie.

Częstotliwość odbioru śmieci co 2 tygodnie

W województwie zachodniopomorskim znajduje się 113 gmin: 11 miejskich, 55 miejsko-wiejskich i 47 wiejskich. Aż w 83 gminach śmieci zmieszane odbierane są z częstotliwością raz na 2 tygodnie. W 11 gminach odpady zmieszane odbierane są co 2 tygodnie tylko w okresie wiosenno-letnim lub letnim, a w pozostałym okresie raz na miesiąc. W 5 gminach śmieci odbierane są raz na tydzień tylko w okresie wiosenno-letnim lub letnim, a w pozostałym okresie raz na 2 tygodnie. W 4 gminach odpady odbierane są raz na miesiąc.

Tylko w 10 na 113 gmin śmieci odbierane są z częstotliwością raz na tydzień. Łatwo więc obliczyć, że w aż 83% gmin województwa zachodniopomorskiego odpady zmieszana odbierane są nie częściej niż raz na 2 tygodnie. Powód jest jeden: oszczędność przy ciągle wzrastających opłatach za gospodarowanie odpadami.

Wysłaliśmy pytanie do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Policach czy odbiór śmieci z częstotliwością raz na 2 tygodnie wiąże się z jakimkolwiek zagrożeniem epidemiologicznym. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny przytoczył w odpowiedzi ustawę o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, gdzie przepisy dopuszczają zróżnicowanie częstotliwości odbierania odpadów, z tym że w okresie od kwietnia do października częstotliwość odbierania odpadów zmieszanych oraz bioodpadów nie może być rzadsza niż raz na tydzień z budynków wielolokalowych i nie rzadsza niż raz na 2 tygodnie z budynków jednorodzinnych, z wyłączeniem gmin wiejskich oraz części wiejskiej gmin miejsko-wiejskich, w przypadku których częstotliwość odbioru odpadów zmieszanych oraz bioodpadów może być rzadsza. PPIS wskazał, że powyższe przepisy musiały uwzględniać również aspekty zdrowotne.

Jednocześnie Powiatowy Inspektor Sanitarny przypomniał o konieczności utrzymywania pojemników w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym. Obowiązek ten zgodnie z ustawą spoczywa na właścicielach nieruchomości. Potwierdza to też regulamin utrzymania czystości i porządku w gminie Dobra. Gmina ze swojej strony zobowiązała firmę odbierająca odpady do dezynfekcji pojemników specjalistycznymi środkami chemicznymi raz w roku. W pozostałym okresie czasu to właściciel nieruchomości musi zadbać o stan pojemnika na odpady.

PPIS przytoczył też ustawę o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi z 2008 r. wskazując, że przepisy nakładają na właścicieli nieruchomości obowiązek utrzymania jej w należytym stanie higieniczno-sanitarnym w celu zapobiegania zakażeniom i chorobom zakaźnym, w szczególności prowadzenia prawidłowej gospodarki odpadami i ściekami, zwalczania gryzoni, insektów i szkodników, usuwania odchodów zwierząt z nieruchomości.

Zmiany w gospodarce odpadami, które wprowadzono w gminie Dobra od 1 stycznia 2023 roku uzyskały pozytywną opinię Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Policach.

Wymiana pojemnika na śmieci

Zgodnie z przepisami ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w pierwszej kolejności obowiązek zakupu pojemnika na odpady spoczywa na właścicielu nieruchomości. Gmina Dobra przejęła jednak na siebie ten obowiązek, aby ułatwić jego realizację. Wyposażenie w pojemniki o określonej pojemności na odpady zmieszane odbywa się m.in. w oparciu o zapotrzebowanie właściciela nieruchomości oraz wyliczenia wynikające z regulaminu utrzymania czystości i porządku w gminie Dobra. Wymiana pojemnika na odpady nie może odbywać się automatycznie.

Regulamin utrzymania czystości i porządku w gminie Dobra, przy wyposażeniu nieruchomości w pojemnik na odpady zmieszane, wskazuje na normę 30 litrów na osobę tygodniowo odpadów wszystkich frakcji, nie tylko zmieszanych. Na podstawie ilości odbieranych odpadów poszczególnych frakcji z terenu gminy statystyczny mieszkaniec wytwarza w okresie 2 tygodni poniżej 30 litrów odpadów zmieszanych. Wg tych wyliczeń w pojemnik 120 litrów wyposaża się nieruchomości, na których na stałe zamieszkuje do 4 osób włącznie. Bez większego uzasadnienia wymiana na większy pojemnik może nastąpić przy zamieszkiwaniu od 5 osób wzwyż. Dla nieruchomości zamieszkałych do 4 osób włącznie wymiana pojemnika może nastąpić w uzasadnionych przypadkach - to mogą np. małe dzieci (pieluchy) czy osoby niepełnosprawne, ważne żeby dokładnie uzasadnić zwiększenie pojemnika w stosownym wniosku. Gmina ma również obowiązek sprawdzić czy w danej nieruchomości odpady segregowane są w prawidłowy sposób.

Uchwały Rady Gminy Dobra

28 kwietnia 2022 roku radni przyjęli uchwałę w sprawie zmniejszeniem częstotliwości odbioru - wynik głosowania: 11 głosów za i 8 przeciw. 5 grudnia 2022 r. odbyła się nadzwyczajna sesja Rady Gminy Dobra, podczas której radni zdecydowali o wysokości nowych stawek za odbiór śmieci. Głosami 13 radnych za i 6 przeciw przyjęto stawkę 12,00 zł za 1m3 zużytej wody. Jeżeli właściciel nieruchomości nie zbiera odpadów komunalnych w sposób selektywny, będzie musiał zapłacić 36,00 zł za 1 m3 zużytej wody.

Odbiór śmieci w 2024 roku

Sytuacja z gospodarką odpadami komunalnymi to aktualnie zmora wszystkich samorządów i mieszkańców. Drożyzna, brak konkurencji, zmniejszenie jakości usług - z tym wszyscy muszą się mierzyć. Poprawa sytuacji wymaga zmiany ustawy śmieciowej, która już dawno mija się z rzeczywistością. Należy jeszcze raz rozważyć metody naliczania opłat za śmieci i wykluczyć przepisy, które doprowadzają do praktyk monopolistycznych.

Obecne zasady dotyczące odbioru śmieci w gminie Dobra będą obowiązywały do końca 2023 roku. Zgodnie z zapowiedzią Wójt Gminy Dobra jeszcze w tym roku przeprowadzone zostaną konsultacje społeczne, podczas których mieszkańcy będą mogli wyrazić opinię dotyczącą częstotliwości odbioru śmieci i związanej z tym zwiększonej opłaty. Uwzględniając wynik konsultacji radni będą mogli przyjąć nowe uchwały, na podstawie których przygotowany zostanie przetarg na odbiór śmieci w 2024 roku.